DOWÓD OSOBISTY
1. Dowód osobisty jest dokumentem stwierdzającym tożsamość i obywatelstwo polskie osoby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, których obywatele mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi oraz na podstawie jednostronnych decyzji innych państw, uznających ten dokument za wystarczający do przekraczania ich granic.
2. Prawo do posiadania dowodu osobistego przysługuje każdemu obywatelowi Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Pełnoletni obywatel RP zamieszkujący na jej terytorium jest zobowiązany posiadać dowód osobisty. Obywatel Rzeczpospolitej Polskiej może posiadać jeden ważny dowód osobisty.
4. Dowód osobisty wydany osobie, która nie ukończyła 12. roku życia, jest ważny przez okres 5 lat od daty jego wydania.
5. Dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 12. rok życia, jest ważny przez okres 10 lat od daty jego wydania.
6. Dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 12. rok życia, od której chwilowo fizycznie nie jest możliwe pobranie odcisków któregokolwiek z palców, jest ważny przez okres 12 miesięcy od daty jego wydania.
7. Dowód osobisty umożliwia jego posiadaczowi:
- • uwierzytelnianie w usługach online za pomocą profilu osobistego;
- • składanie podpisu osobistego;
- • potwierdzanie obecności w określonym czasie i miejscu.
8. Dowód osobisty posiada warstwę graficzną i warstwę elektroniczną.
9. Warstwa graficzna dowodu osobistego zawiera:
- • dane dotyczące osoby oraz jej podpis (w przypadku osób powyżej 12. roku życia);
- • dane dotyczące dowodu osobistego;
10. Warstwa elektroniczna dowodu osobistego zawiera:
- • dane dotyczące osoby oraz dane dotyczące dowodu osobistego wraz z danymi je uwierzytelniającymi;
- • certyfikat identyfikacji i uwierzytelnienia wraz z danymi umożliwiającymi identyfikację elektroniczną i uwierzytelnianie – ten certyfikat zamieszczany jest w warstwie elektronicznej dowodu osoby, która posiada pełną albo ograniczoną zdolność do czynności prawnych;
- • certyfikat podpisu osobistego wraz z danymi do składania podpisu – ten certyfikat zamieszcza się w warstwie elektronicznej dowodu osobistego osoby, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych i przy składaniu wniosku o wydanie dowodu osobistego wyraziła zgodę na zamieszczenie tego certyfikatu, albo – w przypadku osoby małoletniej, która ukończyła 13. rok życia – zgodę tę wyraził rodzic, opiekun lub kurator tej osoby;
- • certyfikat potwierdzenia obecności wraz z danymi umożliwiającymi jego użycie – ten certyfikat zamieszcza się w warstwie elektronicznej dowodu osobistego każdej osoby;
- • przestrzeń umożliwiającą zamieszczenie kwalifikowanego certyfikatu podpisu elektronicznego wraz z danymi do składania tego podpisu – korzystanie z tego podpisu odbywa się na postawie umowy posiadacza dowodu osobistego oraz dostawcy usługi zaufania.
Sposób używania certyfikatów zamieszczonych w warstwie elektronicznej dowodu
- Użycie certyfikatu identyfikacji i uwierzytelnienia wymaga podania numeru CAN oraz czterocyfrowego kodu PIN1, który ustala osobiście posiadacz dowodu osobistego.
- Użycie podpisu osobistego, weryfikowanego za pomocą certyfikatu podpisu osobistego, wymaga podania numeru CAN oraz sześciocyfrowego kodu PIN2, który ustala osobiście posiadacz dowodu osobistego.
- Użycie certyfikatu obecności wymaga podania numeru CAN.
- Zmiana kodu PIN1 lub PIN2 wymaga podania numeru CAN oraz podania dotychczasowego kodu PIN1 albo kodu PIN2, albo kodu PUK.
- Trzykrotne wprowadzenie nieprawidłowego kodu PIN1 albo kodu PIN2 powoduje zablokowanie możliwości korzystania odpowiednio z certyfikatu identyfikacji i uwierzytelnienia lub certyfikatu podpisu osobistego. Przywrócenie możliwości korzystania z ww. certyfikatów jest możliwe po podaniu numeru CAN, a następnie użyciu kodu PUK i ustaleniu odpowiednio nowego kodu PIN1 albo nowego kodu PIN2.
- Kod PUK jest przekazywany posiadaczowi dowodu osobistego, w którego warstwie elektronicznej zamieszczono wyłącznie certyfikat identyfikacji i uwierzytelnienia lub certyfikat podpisu osobistego. Posiadacz dowodu, w którego warstwie elektronicznej zamieszczono wyłącznie certyfikat potwierdzenia obecności, nie otrzymuje kodu PUK.
- Urzędnik przekazuje posiadaczowi dowodu osobistego zabezpieczony dokument z kodem PUK przy odbiorze dowodu osobistego lub w każdym czasie po odbiorze dowodu osobistego.
- Trzykrotne nieprawidłowe wprowadzenie kodu PUK powoduje brak możliwości odblokowania kodu PIN1 i kodu PIN2.
Właściciele e-dowodów nie potrzebują już czytnika, by móc zalogować się do usług e-administracji lub potwierdzić profil zaufany. Ze sklepu Google Play można pobrać bezpłatną i bezpieczną aplikację eDO App, która skutecznie zastępuje czytnik. Zastosowane w niej zabezpieczenia chronią nasze dane przed nieuprawnionym skopiowaniem i dalszym wykorzystaniem. Aplikację przygotowała Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych (PWPW).
mDowód – tożsamość w aplikacji mObywatel
14 lipca 2023 r. weszła w życie ustawa o aplikacji mObywatel, na mocy której dowód tożsamości dostępny w aplikacji mObywatel został zrównany z tradycyjnym dowodem osobistym. To nowy elektroniczny dokument tożsamości ważny w Polsce. Oznacza to, że można się nim posługiwać niemal we wszystkich sytuacjach formalnych.
Nie trzeba nosić ze sobą dowodu osobistego w tradycyjnej formie – wystarczy wylegitymować się mDowodem. Warto podkreślić, że nie jest to cyfrowa wersja dowodu osobistego – dokumenty różnią się serią i numerem, datą wydania i ważności. Każdy obywatel może wylegitymować się mDowodem, a urzędnicy muszą respektować ten dokument i umieć potwierdzić tożsamość osoby, która się nim posługuje.
Należy podkreślić że mDowodem nie można posłużyć się jedynie w dwóch sytuacjach:
- • składając wniosek o nowy dowód osobisty,
- • przekraczając granicę kraju,
Tu wciąż będzie trzeba wylegitymować się tradycyjnym dowodem osobistym.
Podstawa prawna
- • ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 671 z późn. zm.);
- • rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 grudnia 2023 r. w sprawie wzoru dowodu osobistego, jego wydawania i odbioru oraz utraty, uszkodzenia, unieważnienia i zwrotu (Dz. U. z 2023 r. poz. 2798);
- • rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 lutego 2019 r. w sprawie warstwy elektronicznej dowodu osobistego (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1431);
- • ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 344);
- • ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o aplikacji mObywatel (Dz. U. z 2023 r. poz. 1234).
